T.C. YARGITAY
10.Hukuk Dairesi
Esas: 2012/2695
Karar: 2012/6073
Karar Tarihi: 29.03.2012
SİGORTALILIĞIN TESPİTİ İSTEMİ – DAVALININ DAVACININ ATİYE TERK TALEBİNİ KABUL ETMEMESİ – DAVANIN GERİ ALINMASINI KABUL ETTİĞİNE DAİR BEYANIN OLMADIĞI – ATİYE BIRAKILAN TALEP HAKKINDA HÜKÜM TESİSİNE YER OLMADIĞINA KARAR VERİLMESİNİN İSABETSİZLİĞİ
ÖZET: Olayda davacı vekilinin, … tarihinden önceki döneme ait taleplerini atiye bıraktıklarını beyan etmesine karşın, davalı SGK Başkanlığı vekilinin, davacının <atiye terk> talebini kabul etmediklerini belirttiği; davalı Bakanlık vekilinin ise, davanın geri alınmasını kabul ettiklerine yönelik bir beyanının bulunmadığı görülmektedir. Belirtilen maddi ve yasal olgular gözetildiğinde, … yılı öncesi dönem için, gerektiğinde resen araştırma yapılarak, esası hakkında hüküm kurmak gerekirken, mahkemece, <… tarihinden önceki döneme ait talebin atiye bırakılması nedeniyle, bu talep hakkında hüküm tesisine yer olmadığına> karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
(506 S. K. Ek. m. 5) (6100 S. K. m. 123)
Dava: Dava, çalıştığı iş ve hizmetin geçtiği yer itibariyle 506 s. Kanunun Ek 5 inci maddesinde tanınan itibari hizmet süresinden yararlandırılması gerektiğinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozmaya uyarak 01.01.2000 tarihinden önceki döneme ait talebin atiye bırakılması nedeniyle, bu talep hakkında hüküm tesisine yer olmadığına; davacının 01.01.2000-31.12.2003 tarihleri arasında gemi adamı niteliğinde çalışmakta olduğunun ve itibari hizmet süresinin 110 gün olduğunun tespitine karar verilmiştir.
Hükmün, davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Karar: I- Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre davalılar vekillerinin sair temyiz itirazlarının reddine;
II- 1086 sayılı Mülga Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunuyla 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununda <davanın atiye bırakılması> veya <davanın atiye terki> olarak adlandırılan kavramlara yer verilmemiştir. Davanın atiye bırakılması, somut uyuşmazlıkta olduğu gibi, çoğunlukla davanın geri alınması şeklinde ortaya çıkmaktadır.
Davacı değişik şekillerde davasını takipten vazgeçebilir. Ancak bunların her birinin sonuçları farklıdır. Bunlardan birisi olan “davanın geri alınmasında” davacı hakkından feragat etmemekte, ileride tekrar dava açabilme hakkını saklı tutarak, şimdilik davayı takip etmeyerek, geri almaktadır. Davanın geri alınmasıyla dava baştan itibaren açılmamış sayılır ve sonuçları ortadan kalkar. Davanın geri alınabilmesinin koşulları 6100 sayılı HMK’nın 123 üncü maddesinde belirtilmiştir. Anılan madde uyarınca, <Davacı, hüküm kesinleşinceye kadar, ancak davalının açık rızasıyla davasını geri alabilir>. Davalının açık rızası dışında davayı geri alma yasağı bulunmaktadır. Davalının açık muvafakatinin bulunması halinde, davanın esası hakkında bir karar verilmez.
29.11.2011 günlü duruşma zaptının incelenmesinden, davacı vekilinin, 01.01.2000 tarihinden önceki döneme ait taleplerini atiye bıraktıklarını beyan etmesine karşın, davalı SGK Başkanlığı vekilinin, davacının <atiye terk> talebini kabul etmediklerini belirttiği; davalı Bakanlık (Hazine) vekilinin ise, davanın geri alınmasını kabul ettiklerine yönelik bir beyanının bulunmadığı görülmektedir.
Yukarıda belirtilen maddi ve yasal olgular gözetildiğinde, 2000 yılı öncesi dönem için, gerektiğinde resen araştırma yapılarak, esası hakkında hüküm kurmak gerekirken, mahkemece, <01.01.2000 tarihinden önceki döneme ait talebin atiye bırakılması nedeniyle, bu talep hakkında hüküm tesisine yer olmadığına> karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekiliyle davalı Milli Savunma Bakanlığı (Hazine) vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
Sonuç: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 29.03.2012 tarihinde oy birliği ile karar verildi.
