Covid-19 salgınının ülkemizde de görülmesi üzerine salgının önüne geçilmesi için bir takım önlemler alındı. Bu önlemler bir takım ekonomik sonuçlara sebep oldu. Salgının etkilerinin azalmasıyla yeni normal hayata dönüş başladı. Ancak tahmin edilebileceği üzere yeni normale ve normale dönüş hem psikolojik olarak hem de ekonomik olarak çok da kolay olmayacaktır. İşte bu sebeple salgının yarattığı ekonomik sarsıntıdan etkilenen kişiler, iş sahipleri, kiracı konumunda olan kişiler vb. durumun etkisini hafifletecek çözümler arayışına girmiştir. İşte bu aşamada kira sözleşmelerini ilgilendiren uyarlama davası, tespit davası dikkat çekmektedir. Bu amaçla Uyarlama Davası ve Tespit Davası arasında farkları değerlendirmekte fayda olacaktır.
| Uyarlama Davası |
Tespit Davası |
- Uzun süreli kira sözleşmeleri için uygulanabilir. Öte yandan birer yıllık süreler ile yenilenen veya 1 yıldan kısa süreli kira sözleşmelerinde uyarlama davası açılamayacağı görüşü hakim olsa da TBK m. 138’de kira sözleşmelerinin süresine dair bir düzenleme mevcut değildir. Ki aksi görüşteki Yargıtay kararları da mevcuttur. Dolayısıyla,esas olarak uzun süreli kira sözleşmeleri için uygulanabildiğine tekrar değinmekle kısa süreli kira sözleşmeleri için konunun somut olayın özelliğine göre değerlendirilmesi gerektiği görüşündeyiz.
|
- Yenilenme dönemlerinde kira artışı öngören her kira sözleşmesi için açılabilir.
|
- Dava açılmasında herhangi bir süre sınırlaması yoktur. Ancak ödenmeyen geçmiş kira bedellerine yönelik uyarlama talebinde bulunulamaz.
|
- Yeni kira dönemi başlangıcından en geç otuz gün önce ya da kiraya veren tarafından bu süre içinde kira bedelinin artırılacağına ilişkin olarak kiracıya yazılı bildirimde bulunulmuş olması koşuluyla, izleyen yeni kira dönemi sonuna kadar açıldığı takdirde, mahkemece belirlenecek kira bedeli, bu yeni kira döneminin başlangıcından itibaren kiracıyı bağlar.
|
- Her kira sözleşmesinin özelliği, koşulları, süresi,meydana gelen olağanüstü olaylar, beklenilmeyen ekonomik değişiklikler, kiralananın nitelikleri, sözleşmenin anlamına aykırı olmayacak şekilde her iki tarafın menfaatleri gibi tüm objektif ve sübjektif hal ve şartlar tartışılıp kıymetlendirilir.
|
- Kira bedeli taşınmazın yeri, bulunduğu yöre, yapının kalitesi, büyüklüğü, değeri, özellikleri ve o bölgedeki rayiç kiralar göz önünde bulundurarak belirlenir.
|
