6. Hukuk Dairesi
İŞYERİ İHTİYACI NEDENİYLE TAHLİYE
İçtihat Metni
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı tahliye davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava, işyeri ihtiyacı nedeniyle tahliye istemine ilişkindir. Mahkemece, istemin reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı vekili, dava dilekçelerinde; davalıların kiracı oldukları işyerlerini davacının satın aldığını, satın alınan işyerlerinin de içinde bulunduğu Esnaf Sarayı’nda A 40 no’lu işyerinde malik, B 47 ve B 51 no’lu işyerlerinde de kiracı olarak faaliyette bulunduğunu, satın aldığı A 123, 124 ve 125 no’lu işyerlerinin alan ve fiziki yapı olarak daha üstün, elverişli ve iş yoğunluğu bakımından üstün olduğunu bildirerek kiralananların tahliyesini istemiştir. Davalılar cevaplarında ihtiyacın gerçek ve samimi olmadığını, davacının Esnaf Sarayı’nda üç dükkanı olduğunu, iki dükkanı da kiracı olarak işlettiğini dava konusu dükkanlarla aynı işyerinde 8 adet işyerinde faaliyette bulunmak istediğini ileri sürerek, davanın reddini savunmuşlardır. Mahkemece, davalar birleştirilerek yapılan yargılama sonucunda davanın reddine karar verilmiştir.
Davacının dava konusu A 123 no’lu işyerini 07.10.2009 tarihinde, 124 ve 125 no’lu işyerlerini ise 09.10.2009 tarihinde satın aldığı davalılardan H…A…’e 04.11.2009 tarihinde A… P…Tic.Ltd.Şirketine 30.10.2009 tarihinde tebliğ edilen ihtarlarla ihtiyacını bildirdiği ve 17.04.2010 tarihinde yasal sürede bu davayı açtığı dosya içeriği ile sabittir. Esnaf Sarayı İşletme Kooperatifinin cevabi yazısına göre, davacının Esnaf Sarayı A 140 ve B 54 no’lu işyerlerinde malik olduğu, B 52 no’lu işyerinin davacının eşine ait olduğu, B 47 ve B 51 no’lu işyerlerinde de kiracı olarak faaliyette bulunduğu anlaşılmaktadır. Davacı tanıkları davacının yanyana olan satın aldığı dava konusu 3 dükkanda daha rahat satış-ticaret yapmak istediğini, kirada olduğu yerlerden de çıkmak istediğini beyan etmişlerdir. 29.11.2010 tarihli bilirkişi raporundan da; tahliyesi istenen işyerlerinin konum olarak halen malik ve kiracı olarak faaliyette bulunulan işyerlerinden daha avantajlı ve daha fazla kazanç getirir nitelikte olduğu, dava konusu dükkanların zemin katta, yanyana ve 20’şer m2 olup, davacının halen kullandığı yerlerden B 47 ve A 140 no’lu işyerlerinin 12’şer m2, B 52’nin 22 m2 B 54’ün de 10 m2 olduğunu ve bunların asma katta ayrı ayrı yerlerde olduğu anlaşılmıştır.
Mahkemece, aynı yerde davacının 4 dükkan ve bir depo işlettiğini, 5 adet işyeri işleten davacının yer yetersizliğinden veya iki yerde kiracı olmasından dolayı ihtiyaç iddiasından bahsedemeyeceğini halen işi olan davacının amacının daha geniş bir dükkanda işini geliştirmek olup samimi olmadığından reddedilmişse de; varılan sonuç dosyada toplanan delil ve belgelere uygun düşmemektedir.
6570 Sayılı Yasanın 7/c maddesine göre işyeri ihtiyacına dayalı olarak açılan tahliye davalarında ihtiyaçlının kirada olması halinde ihtiyacın varlığının kabulü için ihtiyaçlının ya tahliye tehdidi altında bulunması veya kiralananın yapılacak iş için daha üstün nitelikte olması, en azından halen iş yapılan yerle eşdeğer nitelikte bulunması gerekir. Eşdeğerlik durumu varsa mülkiyet hakkına üstünlük tanınmalıdır. Bu iki halden birisinin varlığı ihtiyacın kabulü için yeterlidir. Her iki halin birlikte olması gerekmez.
Somut olayda; davacının yanyana satın aldığı dava konusu 3 adet işyerinde daha rahat satış ve ticaret yapmak istediği, kirada olduğu yerlerden de çıkmak istediği tanıklarca ifade edilmiştir. Yerinde yapılan keşif sonucunda alınan 20.11.2010 tarihli bilirkişi raporunda da, tahliyesi istenen işyerlerinin konum olarak halen malik ve kiracı olarak faaliyette bulunulan işyerlerinden daha avantajlı ve daha fazla kazanç getirir nitelikte olduğu belirtilmiştir.
Öte yandan ülkemizdeki sosyal ve ekonomik oluşumlar ve dünya ile ekonomik yönden entegrasyon hareketlerinin ortaya koyduğu gereksinimler dikkate alındığında ihtiyaçlı ayrı ayrı ve daha elverişsiz işyerlerinde ticaret yapmaya zorlanamaz. İhtiyaçlının yan yana daha geniş, üstün nitelikteki mekanlarında özel teşebbüsün rekabet koşulları içinde ticaret yapma isteği ekonomik ve sosyal yönden yararına olacağından ihtiyaç iddiasının gerçek ve samimi olduğunun kabulü gerekir.
Tüm bu nedenlerle davanın kabulüne karar vermek gerekirken yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile HUMK.nun 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 23.06.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
